Mụn cám là loại mụn rất phổ biến, thường xuất hiện khi các tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, gây bít tắc lỗ chân lông. Vậy cách trị mụn cám như thế nào? Có bao nhiêu cách điều trị mụn cám tại nhà? Bài viết sau đây của thạc sĩ bác sĩ nội trú CKI Trần Nguyễn Anh Thư, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, BVĐK Tâm Anh TP.HCM sẽ giải đáp tất cả các vấn đề trên.
Nguyên nhân gây mụn cám là gì?
Mụn cám là biểu hiện của tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông. Dấu hiệu nhận biết loại mụn này bao gồm các đầu trắng nhỏ li ti, có lớp sừng màu trắng, đen bao quanh mụn. Mụn cám thường tập trung tại các vị trí tiết nhiều bã nhờn như mép rãnh mũi má, vùng chữ T, vùng trán và quanh mép miệng. Mụn cám không mang vi khuẩn nên không có triệu chứng như các loại mụn viêm.
Mụn cám được gây ra bởi nhiều nguyên nhân và việc phát hiện sớm rất quan trọng trong điều trị và phòng ngừa sau này. Một số nguyên nhân gây mụn cám phổ biến như:
- Tế bào chết: Các tế bào được hình thành theo cơ chế sinh học tự nhiên của cơ thể và trở nên già cỗi sau khoảng 28 ngày, dày sừng và thô ráp. Nếu da không được tẩy tế bào chết ít nhất 1 lần mỗi tuần sẽ gây tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến mụn cám. Việc này về lâu dài gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị.
- Tăng tiết bã dầu: Nếu không cấp nước hay cấp ẩm cho da thường xuyên sẽ làm cho da thiếu nước. Từ đó, da phải tự tiết một lượng dầu lớn để làm ẩm, tạo điều kiện cho mụn cám hình thành.
- Vệ sinh da quá mức: Mỗi loại da có nhu cầu, loại sản phẩm và tần suất làm sạch da trong ngày khác nhau. Việc chăm sóc da không hợp lý làm cho da mất đi thảm vi sinh vật có lợi cho da, các tuyến dầu từ đó hoạt động mạnh mẽ hơn, gây bít tắc lỗ chân lông do bã nhờn tăng tiết và mụn cám xuất hiện.
- Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp: Việc lựa chọn và sử dụng các loại mỹ phẩm không phù hợp dễ gây ra các tình trạng mụn nói chung và mụn cám nói riêng. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da trước khi sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm nào.
Các yếu tố nguy cơ
Các yếu tố nguy cơ hình thành mụn cám:
- Chăm sóc da không hợp lý, vệ sinh da không đúng cách dẫn đến bít tắc lỗ chân lông.
- Tuyến nhờn hoạt động mạnh.
- Nội tiết tố, hormone trong cơ thể bị biến đổi.
- Môi trường ô nhiễm.
- Thức khuya thường xuyên làm căng thẳng kéo dài.
- Sử dụng mỹ phẩm không hợp lý.
Bài viết liên quan: Mụn cám có nên nặn không?
Chẩn đoán tình trạng mụn cám
Thông thường, bác sĩ chẩn đoán tình trạng mụn cám bằng cách khám trực tiếp, quan sát và kiểm tra loại mụn. Bên cạnh đó, bác sĩ còn xem xét thêm yếu tố tuổi tác, hoàn cảnh sống, thói quen sinh hoạt của người bệnh để chẩn đoán tình trạng mụn. Ngoài ra, các xét nghiệm như soi da, xét nghiệm máu cũng được xem xét thực hiện nếu mụn có dấu hiệu nặng hoặc triệu chứng bất thường.
Làm sao để xử lý hết mụn cám?
1. Trường hợp nhẹ
- Vệ sinh da mặt hợp lý, để khô tự nhiên hoặc lau với khăn mềm sạch.
- Tẩy tế bào chết 2 lần/tuần.
- Dùng sữa rửa mặt và các sản phẩm chăm sóc da phù hợp.
2. Trường hợp nặng kèm viêm nhiễm
- Điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Chăm sóc da đúng cách.
- Sử dụng mỹ phẩm phù hợp với loại da.
- Thường xuyên đeo khẩu trang, mũ, áo chống nắng để bảo vệ da khỏi tia UV.
Hướng dẫn cách trị mụn cám hiệu quả:
Thông thường, mọi người sẽ tự tìm cách trị mụn cám tại nhà. Tuy nhiên, nếu tình trạng da trở nên nghiêm trọng hơn thì bạn cần lựa chọn phương pháp phù hợp với tình trạng da để tránh gây biến chứng về sau. Một số phương pháp điều trị mụn cám được áp dụng phổ biến hiện nay như:
1. Bằng các sản phẩm không kê đơn, được bác sĩ tin dùng
Các phương pháp trị mụn cám bằng các sản phẩm không kê đơn như:
1.1 Sử dụng Niacinamide
Niacinamide được sử dụng rất phổ biến nhất nhờ đặc tính an toàn với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm. Loại hoạt chất này có tác dụng kháng viêm, làm xẹp và điều trị nốt mụn sưng, viêm. Bên cạnh đó, Niacinamide còn hỗ trợ làm sạch lỗ chân lông và điều trị mụn cám hiệu quả.
1.2 Thực hiện tẩy tế bào chết bằng AHA và BHA
AHA và BHA đều có tác dụng tẩy tế bào chết hóa học, giúp loại bỏ các lớp tế bào chết trên bề mặt da, cân bằng lượng dầu trên da mặt, làm sạch lỗ chân lông, hạn chế khả năng hình thành nhân mụn. (1)
Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da trước khi sử dụng các sản phẩm có thành phần AHA và BHA để điều trị mụn cám.
1.3 Sử dụng Retinoids, dẫn xuất của vitamin A
Retinoids là chất chống oxy hóa mạnh, thúc đẩy sự phát triển của da, giảm viêm và tiêu sừng hiệu quả. Tuy nhiên, retinoids làm cho da rất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời. Vì vậy, thời điểm sử dụng retinoids hợp lý nhất là buổi tối, trước khi đi ngủ và cần chống nắng tích cực. (2)
1.4 Axit Azelaic
Axit Azelaic có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm, hỗ trợ cải thiện các tình trạng về da như mụn cám, làm sạch vi khuẩn từ lỗ chân lông.
2. Các phương pháp điều trị mụn cám khác
2.1 Lấy nhân mụn
Việc lấy nhân mụn rất nhạy cảm nên cần người có chuyên môn thực hiện để mà không gây tổn thương đến các vùng da xung quanh.
2.2 Tái tạo da bằng hóa chất (Peel da)
Peel da là phương pháp tái tạo da bằng hóa chất, được dùng để điều trị các vấn đề về mụn trứng cá, sắc tố và giúp trẻ hóa da. Với cơ chế sử dụng các axit tự nhiên tác động trực tiếp trên nền da, giúp loại bỏ bụi bẩn, cặn mỹ phẩm và vi khuẩn tích tụ trên bề mặt da. Nhờ đó làm nhỏ lỗ chân lông, điều trị mụn cám hiệu quả trong vòng 7 – 14 ngày.
2.3 Điện di
Điện di là phương pháp hỗ trợ điều trị không dùng kim tiêm mà vẫn đưa được dưỡng chất vào sâu bên trong da. Cụ thể, phương pháp điện di dùng dòng điện hỗ trợ đưa thuốc trị mụn vào da nhanh chóng.
Phương pháp này chủ yếu sử dụng nguồn năng lượng điện xung kích thích sự hấp thu dưỡng chất theo cơ chế ion âm và dương. Ngoài ra, đầu điện di có thể điều chỉnh nhiệt độ để làm co/giãn lỗ chân lông, giải phóng tắc nghẽn. Nhờ đó các dưỡng chất dễ thấm vào sâu hơn, mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị.
3. Bằng các phương pháp dân gian, thiên nhiên
Điều trị mụn cám bằng các phương pháp dân gian được rất nhiều người áp dụng. Tuy nhiên, hiệu quả của các phương pháp này vẫn chưa có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy độ an toàn và tính phù hợp với việc điều trị mụn cám, thậm chí còn làm tình trạng mụn cám thêm trầm trọng dẫn đến viêm, sưng tấy.
Nên và không nên làm gì khi làm sạch mụn mụn cám?
Hiện có rất nhiều phương pháp điều trị mụn cám, từ sử dụng các sản phẩm không kê đơn đến các liệu pháp tự nhiên. Tuy nhiên, để các phương pháp này đạt hiệu quả cần chú ý những điều sau:
1. Nên làm
- Rửa mặt đúng cách 2 lần/ngày giúp làm sạch tế bào chết và vi khuẩn.
- Tẩy tế bào chết 2 lần mỗi tuần để giữ cho lỗ chân lông thông thoáng.
- Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp với từng loại da.
- Hạn chế thức ăn ngọt, béo và các sản phẩm từ sữa.
2. Không nên làm
- Không nên tự ý nặn hoặc bóp mụn, gây nhiễm trùng và sẹo.
- Không vệ sinh da quá mức, chỉ làm sạch và tẩy tế bào chết ở mức độ vừa phải.
Biện pháp ngăn ngừa mụn cám
1. Rửa mặt, vệ sinh da đúng cách
Rửa mặt sạch 2 lần mỗi ngày, vào mỗi sáng và tối, ưu tiên các sản phẩm phù hợp với tình trạng từng loại da.
2. Nghỉ ngơi và thư giãn
Stress làm tuyến bã nhờn hoạt động mạnh trên da, dẫn đến lỗ chân lông bị tắc và mụn cám hình thành từ đó. Việc nghỉ ngơi và thư giãn hợp lý giúp giảm stress, tăng cường sức khỏe da và hỗ trợ quá trình điều trị thêm hiệu quả.
3. Cẩn trọng khi sử dụng mỹ phẩm
Sử dụng các dòng mỹ phẩm hay trang điểm không chứa dầu, kem chống nắng và các sản phẩm chăm sóc da không làm bít tắc lỗ chân lông. Bên cạnh đó, không lạm dụng mỹ phẩm trang điểm để che mụn, khiến tình trạng mụn thêm trầm trọng.
4. Tẩy tế bào chết định kỳ
Duy trì tẩy tế bào chết 2 lần mỗi tuần để giúp lỗ chân lông thông thoáng
- Chế độ sinh hoạt khoa học
- Bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời, bôi kem chống nắng 30 phút trước khi di chuyển ngoài trời.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa thật sạch các vi khuẩn, bụi bẩn, tế bào chết và lớp trang điểm dư thừa.
- Chế độ sinh hoạt lành mạnh, giấc ngủ rất quan trọng đối với da.
- Ăn uống lành mạnh, tránh ăn các loại thực phẩm dễ gây mụn.
- Nước có vai trò cung cấp độ ẩm cho da, ngăn ngừa tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, tăng cường trao đổi chất, thải độc và thanh lọc cơ thể
- Vệ sinh đồ dùng sinh hoạt: Chăn, gối, khẩu trang,… và những vật dụng tiếp xúc thường xuyên với da. Nếu không đảm bảo sạch sẽ sẽ khiến cho da bị nhiễm khuẩn.
Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là một trong những địa chỉ uy tín và chất lượng tại TP.HCM. Khoa có đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng viên và kỹ thuật viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm và tận tâm.
Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da cung cấp các dịch vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về da, móng, tóc và niêm mạc. Bên cạnh đó còn áp dụng các công nghệ tiên tiến nhất trong lĩnh vực thẩm mỹ như laser, filler, botox, PRP, HIFU, Sofwave, điện di… điều trị rụng tóc – hói đầu, triệt lông, giảm mùi hôi cơ thể, xóa nám, xóa xăm đủ màu, trị mụn, đồi mồi, tàn nhang, cười hở lợi, nâng cơ xóa nọng cằm, trẻ hóa da, nhão da, trẻ hóa da…
Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM luôn mong muốn mang lại cho quý khách hàng chất lượng khám chữa bệnh tốt nhất.
Bài viết đã cung cấp khái niệm mụn cám, nguyên nhân hình thành và các cách trị mụn cám ngay tại nhà. Hy vọng sẽ giúp quý khách hàng hiểu rõ thêm về những vấn đề này và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng da của bản thân.