Liệu pháp miễn dịch mới an toàn và đầy hứa hẹn cho bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến

 

   Trong những năm trở lại đây, bên cạnh các phương pháp điều trị ung thư cổ điển bao gồm hóa trị, xạ trị, phẫu thuật thì nhiều phương pháp mới đang nhận được sự quan tâm của đông đảo giới khoa học trên toàn thế giới. Gần đây nhất, một loại thuốc mới thuộc nhóm liệu pháp miễn dịch đang được thử nghiệm nhưng đã cho thấy tính hiệu quả và an toàn vượt trội, hứa hẹn sẽ là một lựa chọn tuyệt vời cho bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến trong tương lai.

 

Liệu pháp miễn dịch mới an toàn và đầy hứa hẹn cho người bệnh ung thư tiền liệt tuyến

 

Các phương pháp điều trị ung thư tiền liệt tuyến đã được áp dụng hiện nay

   Nhằm nâng cao hiệu quả điều trị, hạn chế nguy cơ bệnh tái phát và di căn xa, đồng thời giảm nhẹ các tác dụng phụ mà người bệnh có thể gặp phải trong quá trình điều trị thì bên cạnh những phương pháp phẫu thuật, hóa trị, xạ trị vốn đã quá quen thuộc với người bệnh ung thư, nhiều phương pháp điều trị ung thư tiền liệt tuyến mới đã không ngừng được nghiên cứu và đưa vào sử dụng. Sau đây là một số phương pháp được xem là tiến bộ nhất:

Điều trị nội tiết

   Ung thư tiền liệt tuyến là một loại ung thư có liên quan đến nội tiết, các tế bào ung thư cần androgen (một nhóm hormone sinh dục nam, trong đó testosterone là hormone chính) để phát triển. Điều trị nội tiết trong ung thư tiền liệt tuyến là các phương pháp nhằm ngăn chặn sự tác động của androgen lên những tế bào ung thư theo nhiều con đường khác nhau.

   Một số phương pháp nội tiết trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến bao gồm:

• Làm giảm quá trình sản xuất androgen từ tinh hoàn: Gồm hai phương pháp chính là phẫu thuật cắt bỏ hai tinh hoàn, sử dụng thuốc đồng vận LHRH (Abarelix, Degarelix) gây ức chế quá trình sản xuất testosterone từ tinh hoàn.
• Thuốc ức chế tổng hợp androgen: Thuốc ức chế tổng hợp enzyme CYP17 – một loại enzyme tham gia vào quá trình tổng hợp testosterone tại tinh hoàn, tuyến thượng thận và tế bào ung thư.
• Thuốc kháng androgen: Có tác dụng cạnh tranh thụ thể với chính androgen trên các tế bào ung thư tiền liệt tuyến, qua đó ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.

Điều trị đích

   Phương pháp này sử dụng các loại thuốc nhắm tới enzyme PARP có trong tế bào ung thư tiền liệt tuyến. PARP là một loại enzyme giúp tế bào ung thư có khả năng tự sửa chữa ADN bị tổn thương do những tác nhân từ bên ngoài như thuốc hóa trị. Nhờ PARP, tế bào ung thư có thể dễ dàng sống sót qua các đợt hóa trị.

   Chính vì vậy, các loại thuốc kháng PARP (điển hình là Olaparib) có thể giúp ức chế khả năng tự sửa chữa đó của tế bào ung thư tiền liệt tuyến, khiến chúng chết đi sau hóa trị.

Liệu pháp miễn dịch

   Liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến bao gồm hai phương pháp chính: Liệu pháp miễn dịch tế bào tự thân và thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch.

• Liệu pháp miễn dịch tế bào tự thân: Phương pháp này sử dụng chính các tế bào miễn dịch được phân lập từ máu người bệnh (tế bào diệt tự nhiên NK, tế bào lympho T) và nuôi cấy trong điều kiện đặc biệt nhằm tăng cường về số lượng và khả năng tiêu diệt tế bào ung thư. Sau đó những tế bào miễn dịch này sẽ được truyền lại cho người bệnh.
• Thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch: Pembrolizumab là loại thuốc duy nhất thuộc nhóm này được sử dụng cho ung thư tiền liệt tuyến. Pembrolizumab gắn vào thụ thể PD-1 trên tế bào T của hệ miễn dịch cơ thể, khiến protein PD-L1 trên tế bào ung thư tiền liệt tuyến không thể gắn được với thụ thể PD-1 trên tế bào T nữa. Nhờ vậy, tế bào T sẽ bắt đầu nhiệm vụ của mình là tiêu diệt tế bào ung thư.

 

Cơ chế tác dụng của Pembrolizumab trên tế bào ung thư tiền liệt tuyến  

 

Enoblituzumab: Loại thuốc mới trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến

   Để gia tăng hiệu quả điều trị ung thư tiền liệt tuyến, ngăn không cho các tế bào ung thư phát triển trở lại thì việc điều trị đa mô thức, tức là tấn công trên nhiều phương diện, cơ chế khác nhau là điều cần thiết. Nhưng đồng thời, những phương pháp điều trị này cũng cần đảm bảo xuất hiện tối thiểu tác dụng không mong muốn bởi cơ thể người bệnh vốn đã quá mệt mỏi và suy kiệt trong suốt quá trình điều trị bệnh.

   Và một nghiên cứu thử nghiệm giai đoạn 2 của các nhà khoa học thuộc Trung tâm Ung thư Sidney Kimmel tại Johns Hopkins đã cho thấy một loại thuốc mang tên enoblituzumab hứa hẹn sẽ là phương pháp điều trị an toàn mà lại hiệu quả cho người bệnh ung thư tiền liệt tuyến trong tương lai.

   Cuộc thử nghiệm tiến hành từ tháng 02/2017 trên 32 người đàn ông mắc ung thư tiền liệt tuyến đã được lên kế hoạch phẫu thuật. Trong vòng 6 tuần, mỗi tuần họ sẽ được tiêm enoblituzumab một lần, sau đó là phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn tuyến tiền liệt vào ngày thứ 50. Giá trị PSA được theo dõi liên tục trong vòng 3 năm kể từ sau khi phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt.  

   Kết quả cho thấy, 21 bệnh nhân, tương đương với 66% trường hợp, có kết quả PSA âm tính trong vòng 12 tháng sau phẫu thuật. Điều này chứng tỏ không có dấu hiệu của ung thư tiền liệt tuyến còn sót lại.

 

Chỉ số PSA âm tính trong 66% trường hợp bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến sử dụng enoblituzumab

 

   Giải thích về hiệu quả của enoblituzumab, các nhà khoa học cho biết, đây là một loại thuốc thuộc nhóm kháng thể đơn dòng, hoạt động bằng cách liên kết với B7-H3 – một loại protein có trên các tế bào ung thư tiền liệt tuyến. Loại protein này gây cản trở khả năng tấn công tế bào ung thư của hệ thống miễn dịch. Do đó, enoblituzumab gây ức chế khả năng “qua mặt” hệ thống miễn dịch của tế bào ung thư, đồng thời enoblituzumab cũng thúc đẩy quá trình kháng thể của cơ thể tấn công và tiêu diệt tế bào ung thư. Nhờ tác dụng kép này mà enoblituzumab mang đến hiệu quả đáng mong đợi trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến.

   Tuy nhiên, mục đích chính của thử nghiệm giai đoạn 2 đó là đánh giá về tính an toàn của thuốc. Về phương diện này, các nhà nghiên cứu cho biết không có trường hợp bệnh nhân nào bị trì hoãn việc phải phẫu thuật do biến chứng xuất hiện trong quá trình dùng thuốc. Một số tác dụng phụ có thể gặp của enoblituzumab bao gồm: Mệt mỏi, nhức đầu, chóng mặt. Tuy nhiên, những triệu chứng này khá nhẹ, chỉ giống như cúm hoặc cảm lạnh thông thường. Điều đó chứng tỏ enoblituzumab rất an toàn cho người bệnh.

   Cuộc thử nghiệm giai đoạn 2 về enoblituzumab chủ yếu hướng tới tính an toàn của thuốc. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục thử nghiệm ở quy mô lớn hơn để đánh giá chính xác hơn về tính hiệu quả và an toàn của thuốc trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, đây vẫn sẽ là tín hiệu đáng mừng và đáng chờ đợi cho toàn thể người bệnh ung thư tiền liệt tuyến.

   Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để nhận thêm nhiều thông tin hữu ích về chủ đề ung thư. Cám ơn các bạn đã đón xem!

 

XEM THÊM:

• Ung thư miệng: Nguyên nhân, dấu hiệu, triệu chứng và cách phòng ngừa
• Nguy cơ thiếu một số thuốc ung thư và những rủi ro từ việc thiếu thuốc